Miasto położone na skraju Kotliny Oświęcimskiej u ujścia Soły do Wisły, z bardzo bogatą przeszłością (z Wadowic 30km jadąc na Zator). Około 875 r. misjonarze Cyryl i Metody przeprowadzili na tych terenach działalność chrystianizacyjną, które były wtedy pod władaniem księcia wielkomorawskiego, a następnie czeskiego. Do Polski przyłączone przez Mieszka I, a jego syn Bolesław Chrobry wybudował tu kasztelański gród warowny. W latach 1178-1291 miejscowość wchodziła w skład księstwa opolskiego, do 1317 r. w księstwie cieszyńskim, a następnie samodzielne księstwo oświęcimskie, które w 1457 r. wróciło w granice Polski. W czasie potopu szwedzkiego miasto uległo ruinie. Po pierwszym rozbiorze Polski włączone do cesarstwa austriackiego, a od 1850 r. do Galicji. W 1918 r. Oświęcim powraca w granice Rzeczpospolitej Polskiej. 3.IX 1939r. miasto zajął hitlerowski Wehrmacht, a 8 października włączono je do III Rzeszy zmieniając nazwę na Auschwitz. W maju 1940 r. zapadła decyzja władz hitlerowskich o utworzeniu tu obozu koncentracyjnego, Auschwitz I, a w roku 1942 Auschwitz II w pobliskiej Brzezince, gdzie realizowano ludobójcze plany wyniszczenia całych narodów, głównie Polaków i Żydów. W okresie niemal pięciu lat jego istnienia straciło w nim życie około 4 mln. osób z całej Europy. Miasto i obóz wyzwolone zostały 27 stycznia 1945r. przez wojska radzieckie. Oświęcim odwiedza corocznie około 1 mln. osób, a głównym celem odwiedzin jest teren byłego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.

1. Muzeum Państwowe w Oświęcimiu i Muzeum Państwowe w Oświęcimiu-Brzezince, które zostało utworzone w 1947 r. jako Pomnik Męczeństwa Narodu Polskiego i Innych Narodów. Od 1979 r. największy na obszarach okupowanych obóz został wpisany na listę Dziedzictwa Światowego UNESCO. Obiekty Brzezinki, podobnie jak obozu w Oświęcimiu, zachowano w takim stanie, w jakim pozostawili je hitlerowcy. Na terenie obozu koncentracyjnego w Brzezince, największego cmentarzyska świata, w 1979 r. podczas swojej pielgrzymki do Polski papież Jan Paweł II odprawił tu polową mszę św. Zwiedzanie Muzeum w Oświęcimiu (dzielnica Zasole) trwa około 3 godz., a w oddalonej o 3 km. Brzezince około 1.30 godz. Dzieciom do lat 14 wstęp zabroniony. Muzeum w Brzezince można zwiedzać do zmroku.

2. Na zachód od rynku dawny kościół Dominikanów z XIV w., w 1898 r. przejęty przez salezjanów i przez nich odbudowany.

Na zachód od rynku zamek książąt oświęcimskich z gotycką basztą z XIII w., lochem więziennym i resztkami murów miejskich.

Na północ od rynku kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP z XIV w., pierwotnie w stylu gotyckim, w XVII wieku przebudowano go na styl barokowy.

W rynku późnoklasycystyczny Dom Ślebiarskich – obecnie ratusz.